Lassers zijn al jarenlang ontzettend moeilijk te vinden. Cobots kunnen dat probleem enigszins oplossen, maar dat betekent absoluut niet dat lassers binnenkort overbodig gaan worden. Het tekort aan geschoolde medewerkers opvangen is trouwens niet eens de voornaamste troef van de cobot – het automatiseren van lasopdrachten zorgt namelijk ook voor meer, en vooral een heel constante kwaliteit, en het verhoogt bovendien de efficiëntie van de onderneming
De Universal Robots-integratoren Elektrolas uit Waalwijk en WeCobot uit Zwolle – beiden ook actief in België – hebben zich de voorbije jaren ontwikkeld als ware specialisten in het uitvoeren of faciliteren van lasopdrachten met cobots. Zij vertellen graag hoe cobots de sector hebben veranderd en zullen blijven veranderen.
“Wij zagen al zo’n zes à zeven jaar geleden al dat cobots enorm aan het opkomen waren in onze sector,” zegt Joost van den Hooven van Elektrolas. “Vaak waren dat automatiseringsspecialisten die de lassector wilden veroveren, maar dat bleek niet de juiste aanpak. Omdat wij als lasspecialist actief zijn, konden we veel beter inschatten hoe zo’n cobot kon worden ingeschakeld. Intussen hebben we in onze demoruimte een drietal opstellingen staan, zodat onze klanten zelf meteen zien wat er zoal mogelijk is en daardoor snel overtuigd zijn over de aankoop ervan.”
“Wat heel belangrijk is bij het aankoopproces, is dat er iemand van de “vloer”, dus iemand die effectief het werk doet, er van bij de start bij betrokken wordt. Wij dringen er altijd op aan dat zo iemand meekomt. Die combinatie van management en productie, die hier op bezoek komen en vaak in een relatief ontspannen sfeer eens aan de slag gaan met zo’n systeem, dat werkt geweldig. Omdat alles zo eenvoudig gaat, kunnen ze er binnen het uur mee aan de slag. Een kind kan de las doen, zeggen we altijd.”
Cobots kunnen ter plaatse lassen
“Zowat de helft van wat de mens maakt – dat gaat van bruggen tot scharnieren in deuren, zelfs tot de gesp van je broeksriem – daar is lassen bij betrokken,” stelt Ton Bos van WeCobot. “En veruit het meeste daarvan wordt geproduceerd door lokale, vaak kleine bedrijven. Dan gaat het ook over serieproductie, maar dan relatief beperkte series of zelfs enkele stuks. Dat kun je niet automatiseren op de traditionele manier, maar wel met behulp van cobots.”
“Dit type bedrijven hebben doorgaans de middelen niet om enorme investeringen te doen, die ze pas over vele jaren terugverdiend hebben. Dat is het mooie aan cobots: hiermee investeer je in iets wat doorgaans minder dan een ton kost, en wat je in een paar maanden alweer boven water hebt. Dat spreekt ondernemers aan.”
“Een ander groot voordeel van cobots is dat je ze – in tegenstelling tot industriële robots – relatief makkelijk kunt verplaatsen. Vroeger moest je namelijk de onderdelen die aan elkaar moesten worden gelast naar de robot zien te brengen, maar vaak waren die zo groot dat dat heel omslachtig was. Zo’n cobotarm kun je doorgaans ter plaatse opstellen, en dat is een echte game changer.”
En van de voornaamste redenen waarom WeCobot met Universal Robots in zee is gegaan was het UR+ systeem, een netwerk van onafhankelijke partijen die accessoires of bijkomende software toevoegen aan het aanbod van de fabrikant. “Daar vinden we dus niet alleen oplossingen waarmee we onze klanten kunnen helpen, maar we kunnen langs die weg zelf ook onze software verder verkopen,” zegt Ton Bos. “Wij ontwikkelen namelijk apps voor de niche van lassen. Die software verkopen wij inmiddels ook vrij succesvol wereldwijd en daar zit onze grootste groeipotentie.”
Toekomstmuziek
“De wereld van de lastechniek heeft de voorbije jaren grote veranderingen meegemaakt,” vertelt Joost van den Hooven van Elektrolas. “Dat kwam vooral door problemen in de voedingssector, waar hygiëneproblemen ontstonden omdat lasnaden te grof waren, slecht laswerk in de bouwindustrie, enzovoort. Daardoor zijn overal veel strengere kwaliteitseisen ingevoerd – elke las moet perfect in orde zijn. En daar kunnen cobots zeker toe bijdragen. Bij lassen is reproduceerbaarheid namelijk heel belangrijk: wat je vandaag maakt, moet je ook over een maand nog kunnen maken. Diezelfde kwaliteit leveren is enorm belangrijk voor vele bedrijven, en daar zijn cobots heel sterk in.”
Volgens ton Bos van WeCobot gaat over twee à drie jaar iederéén aan het cobotlassen: “Dat komt vooral omdat cobots steeds intelligenter worden. Veel van die machines hangen namelijk aan het internet, waardoor we massa’s gegevens kunnen verzamelen, die we vervolgens kunnen analyseren en op basis daarvan de prestaties nog verbeteren. Als we de cobots daarnaast ook nog “ogen” geven – visuele sensoren, dus – kunnen ze zelf zien dat er twee stukken metaal liggen en hoe die aan elkaar gelast moet worden. Met de juiste software weet de cobot vervolgens waar en hoe er gelast moet worden.”
Ouderen en jongeren vallen voor cobots
Niettemin is en blijft de rol van de lasser van cruciaal belang, vindt Joost van den Hooven van Elektrolas: “Uiteraard helpen cobots ook om met minder mensen toch de productie op peil te houden of zelfs te verhogen. We hebben klanten die drie cobots hebben, waarbij de output enorm stijgt. Alles gaat namelijk twee keer zo snel. Maar je hebt natuurlijk nog altijd lassers nodig. Je kunt de cobot niet inzetten zonder dat er lassers zijn. Zes cobots aanschaffen volstaat niet om een lasbedrijf te starten. De cobot is een instrument voor de lasser, waardoor niet alleen de output de hoogte in gaat, maar veel belangrijker nog: waar je veel kwaliteitsproblemen mee oplost.”
Een heel belangrijk aspect is dat je met cobots vaak je meest ervaren lassers aan de slag kunt houden, voegt hij eraan toe: “Cobots kunnen oudere lassers bijvoorbeeld assisteren, zodat die langer aan het werk blijven zonder naar een andere functie over te stappen omdat het lassen zelf te zwaar geworden is. Alleen al op die manier wordt het tekort aan lassers al wat opgevangen. Met cobots kun je de jeugd ook sneller aanspreken, want die werken graag met nieuwigheden – dat zijn ze vaak ook gewend vanop de schoolbanken. Voor hen wordt het beroep van lasser op deze manier een pak aantrekkelijker, wat de instroom van nieuwe arbeidskrachten verhoogt.”
“Met innovatie trek je inderdaad de jeugd ook aan,” beaamt Ton Bos. “We hebben bijvoorbeeld een aantal samenwerkingen met scholen, waar onze machines nu samen met onze onderwijspakketten gebruikt worden. Scholen willen namelijk niet zozeer een cobot in hun school hebben – ze willen cobotonderwijs geven. Hier hebben wij op ingespeeld door samen met het onderwijs en in combinatie met ons systeem een pakket te ontwikkelen. We horen intussen geregeld dat klanten studenten over de vloer krijgen die al weten hoe alles werkt, want dat hebben ze op school al geleerd.”
