คุณอาจเคยเจอคำว่า 'วิทยาการหุ่นยนต์' (Robotics) และ 'ระบบอัตโนมัติ' (Automation) ที่แทบจะใช้แทนกันได้ แต่ทั้งสองคำนี้มีความแตกต่างที่สำคัญบางประการ ทั้งในด้านคำศัพท์และความหมาย ในบทความนี้ เราจะมาดูความแตกต่างเหล่านั้นและสำรวจวิธีที่หุ่นยนต์ร่วมปฏิบัติการได้เปลี่ยนแปลงโลกของการผลิตและวิทยาการหุ่นยนต์แบบดั้งเดิม
ความแตกต่างระหว่างวิทยาการหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติคืออะไร?
คำว่า ระบบอัตโนมัติ อยู่ในหมวดที่กว้างมาก ซึ่งหมายถึงการใช้ซอฟต์แวร์ เครื่องจักร และอุปกรณ์ที่ออกแบบมาเพื่อปฏิบัติงานที่ส่วนใหญ่มนุษย์ทำ ตัวอย่างเช่น Business Process Automation คือซอฟต์แวร์ที่ออกแบบมาเพื่อปรับปรุงกระบวนการทางธุรกิจ ในขณะเดียวกัน Robotics Process Automation (RPA) หมายถึงตัวซอฟต์แวร์ (หรือหุ่นยนต์ซอฟต์แวร์) ที่มี AI และ Machine Learning ที่สามารถใช้ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ได้เหมือนกับที่มนุษย์ทำ คุณอาจตั้งคำถามว่า "แล้วใครที่ใช้ Robotics Process Automation? " RPA ถูกนำมาใช้เพื่อทำให้งานที่ต้องใช้แรงงานสูง โครงสร้างพื้นฐานของกระบวนการทำงานและกระบวนการทำงานหลังบ้านเป็นแบบอัตโนมัติ จึงเหมาะสำหรับบริษัทขนาดใหญ่ที่มีทรัพยากรบุคคลจำนวนมาก แผนกไอทีและแผนกการเงิน เป็นต้น
แล้วคุณอาจจะสงสัยอีกว่า “Robotics Process Automation เป็นระบบ AI หรือไม่?” RPA นำเสนอโซลูชั่นที่ชาญฉลาด แต่มันไม่เหมือนกับปัญญาประดิษฐ์ RPA เป็นซอฟต์แวร์หุ่นยนต์ที่เลียนแบบการกระทำของมนุษย์ ในขณะที่ปัญญาประดิษฐ์เป็นการจำลองปัญญามนุษย์โดยใช้ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์
คำว่า 'วิทยาการหุ่นยนต์' เกี่ยวข้องโดยเฉพาะกับเครื่องจักรที่สามารถมองเห็น รับรู้ สั่งการ และตัดสินใจได้ในระดับที่แตกต่างกันไป นอกจากนี้ ยังเป็นคำที่ใช้ในหมวดหมู่กว้างๆ ซึ่งอาจรวมไปถึงโดรน หุ่นยนต์บริการและยานสำรวจดาวอังคาร แต่ในบริบทของการผลิตและวิทยาการหุ่นยนต์แบบดั้งเดิมเครื่องจักรที่กล่าวถึงในที่นี้ คือ หุ่นยนต์อุตสาหกรรม หุ่นยนต์อุตสาหกรรมเป็นฮาร์ดแวร์ที่ใช้ในการตรวจสอบ, ประกอบ, บรรจุหีบห่อและจัดเรียงสินค้าบนพาเลทที่จับต้องได้จริง ส่วนระบบอัตโนมัติ เป็นคำที่รวมถึงซอฟต์แวร์ที่ไม่มีฮาร์ดแวร์ ดังนั้นวิทยาการหุ่นยนต์เป็นหมวดหมู่ย่อยของระบบอัตโนมัติ
วิศวกรรมระบบอัตโนมัติและวิศวกรรมหุ่นยนต์คืออะไร?
วิศวกรรมระบบอัตโนมัติ หมายถึง การออกแบบและพัฒนาซอฟต์แวร์ เครื่องจักรและอุปกรณ์อื่น ๆ ที่ใช้เพื่อวัตถุประสงค์ในการทำงานที่มนุษย์มักจะทำ วิศวกรรมหุ่นยนต์ หมายถึง การออกแบบและพัฒนาหุ่นยนต์ โดยประกอบด้วยซอฟต์แวร์ ฮาร์ดแวร์ เซ็นเซอร์ และอุปกรณ์อื่น ๆ สำหรับการใช้งานหุ่นยนต์โดยเฉพาะ เช่น การตรวจสอบคุณภาพ การประกอบ และบรรจุภัณฑ์
หุ่นยนต์แบบดั้งเดิม vs หุ่นยนต์ร่วมปฏิบัติการ
ความแตกต่างที่สำคัญอีกประการที่ต้องคำนึงถึงก็คือ ความแตกต่างระหว่างหุ่นยนต์อุตสาหกรรมแบบดั้งเดิมกับ 'หุ่นยนต์ร่วมปฏิบัติการ (หรือ 'โคบอท') หุ่นยนต์ร่วมปฏิบัติการได้เข้ามาเปลี่ยนความคิดแบบเดิม ๆ เกี่ยวกับระบบอัตโนมัติ วิทยาการหุ่นยนต์ และความสัมพันธ์ระหว่างแรงงานมนุษย์และหุ่นยนต์
จากที่โคบอทเคยเป็นผลิตภัณฑ์เฉพาะกลุ่มเมื่อทศวรรษที่แล้ว ปัจจุบันโคบอทเป็นส่วนที่เติบโตเร็วที่สุดในตลาดหุ่นยนต์อุตสาหกรรมทั่วโลก รายงานล่าสุดจาก International Federation of Robotics พบว่าในปี 2019 การติดตั้งโคบอทเพิ่มขึ้นถึง 11% “ตรงกันข้ามกับเทรนด์ของหุ่นยนต์อุตสาหกรรมแบบดั้งเดิม” ทำไมโคบอทถึงได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น?
ข้อดีของหุ่นยนต์ร่วมปฏิบัติการ
โคบอทแตกต่างจากระบบอัตโนมัติทางอุตสาหกรรมแบบดั้งเดิมในหลาย ๆ ด้าน ในขณะที่ระบบอัตโนมัติแบบดั้งเดิมมีลักษณะพิเศษคือฮาร์ดแวร์ที่ติดตั้งอยู่คงที่ ซึ่งได้รับการออกแบบมาเพื่อจัดการกับชิ้นส่วนผลิตภัณฑ์อย่างใดอย่างหนึ่งโดยเฉพาะ โคบอทได้รับการออกแบบให้เคลื่อนที่ได้และง่ายต่อการตั้งโปรแกรมใหม่เพื่อทำงานที่หลากหลาย นั่นหมายความว่าผู้ผลิตที่ใช้โคบอทสามารถจัดการกับการผลิตแบบ high mix/low volume ได้โดยไม่ต้องทำการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในการตั้งค่าระบบอัตโนมัติ หุ่นยนต์แบบดั้งเดิมอาจทำงานได้อย่างยอดเยี่ยมในงานเฉพาะอย่าง แต่โคบอทมีความยืดหยุ่นสูงและมีศักยภาพในการปรับใช้ซ้ำได้ทั่วทั้งโรงงานผลิต หากคุณต้องการเปลี่ยนแปลงอะไรบางอย่างในระบบอัตโนมัติแบบดั้งเดิม คุณอาจใช้เวลาหลายสัปดาห์หรือหลายเดือน เพื่อรองรับความแตกต่างเพียงเล็กน้อยของผลิตภัณฑ์ โคบอทสามารถตั้งโปรแกรมใหม่เพื่อจัดการกับชิ้นส่วนใหม่ได้ภายในไม่กี่ชั่วโมง ในทำนองเดียวกัน ระบบอัตโนมัติแบบดั้งเดิมมีแนวโน้มที่จะพัฒนาขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์หรือการใช้งานเพียงอย่างเดียว ในขณะที่โคบอทสามารถใช้กับงานประเภทต่าง ๆได้ ตั้งแต่การประกอบ การตรวจสอบคุณภาพ ไปจนถึงการเชื่อม
หุ่นยนต์แบบดั้งเดิมนั้นตั้งโปรแกรมได้ยาก ซึ่งมักจะต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญด้านการเขียนโค้ดที่มีค่าใช้จ่ายสูง ในทางตรงกันข้าม โคบอทถูกออกแบบให้ง่ายต่อการใช้งาน เนื่องจากใช้งานได้ง่าย โคบอทจึงขจัดอุปสรรคที่สำคัญในการนำระบบอัตโนมัติมาใช้ในธุรกิจขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ระบบอัตโนมัติแบบดั้งเดิมมักต้องการประสบการณ์ด้านวิศวกรรมและ/หรือวิทยาการหุ่นยนต์ และอาจใช้เวลาหลายสัปดาห์จึงจะสามารถใช้งานได้ ในขณะที่ผู้ใช้โคบอทของ Universal Robots สามารถใช้งานโคบอทได้เลยหลังจากผ่านหลักสูตรฝึกอบรมออนไลน์สั้นๆ ผ่าน Universal Robots Academy ตัวอย่างเช่น ASSA ABLOY ซึ่งเป็นบริษัทในประเทศนิวซีแลนด์ที่เชี่ยวชาญด้านโซลูชั่นระบบเปิดประตูและหน้าต่าง ได้ทำการประเมินแขนหุ่นยนต์อุตสาหกรรมสามตัวเพื่อดูว่าพวกมันทำงานได้ดีเพียงใดในการประกอบล็อคและการขันสกรู ในที่สุดบริษัทก็เลือก UR5 เพราะ “ความง่ายในการตั้งโปรแกรมได้อย่างไม่มีที่ติ”